Skip to main content
Skip to main content
Koszyk
Wyślij
Państwo

Co się dzieje z moją mamą?

Choroba nowotworowa budzi niepokój. Te informacje mogą pomóc dzieciom, których mama cierpi na raka piersi (i ich bliskim).

Wróć
Jak rozmawiać z dziećmi o raku piersiJeśli mama choruje na nowotwór (raka) piersi, dziecko może martwić się, smucić, a nawet gniewać się na nią. Za przytłaczającymi je emocjami często kryje się wiele pytań dotyczących tego, co się dzieje z mamą i co może się stać. Aby pomóc dziecku lepiej radzić sobie z trudną sytuacją, warto w zrozumiały sposób wyjaśnić, co dolega mamie i jak choroba może wpłynąć na mamę, dziecko i całą rodzinę.

Oto ważne informacje na temat nowotworu piersi.
  • Nowotwór nie jest chorobą zakaźną. Oznacza to, że mama nie zaraziła się nim od nikogo i nie może nikogo nim zarazić.
  • Nie wiadomo dokładnie, dlaczego mama zachorowała na raka. Jedno, czego dziecko może być pewne, to to, że choroby na pewno nie spowodowało nic, co ono powiedziało lub zrobiło.
  • Nowotwór piersi nie oznacza, że mama umrze. Obecnie istnieje wiele sposobów leczenia tej choroby, dzięki którym mama może poczuć się lepiej. Wiele kobiet po pokonaniu choroby długo żyje pełnią życia.
  • Raka piersi można leczyć na różne sposoby. Część zabiegów będzie wymagała od mamy pobytu w szpitalu. Jeśli dziecko chce wiedzieć więcej na temat tego, w jaki sposób przebiega leczenie, nie powinno bać się zadawać pytań. Może też pójść z mamą do szpitala i porozmawiać z osobami, które się nią opiekują.
  • Leczenie raka piersi jest wyczerpujące, dlatego mama może czuć się zmęczona i odczuwać nudności. Może też nie być w stanie robić wszystkich rzeczy, które robiła do tej pory. Nie oznacza to, że leczenie nie działa. Oznacza to jednak, że aby dojść do zdrowia, mama musi dużo odpoczywać i że może potrzebować więcej pomocy ze strony bliskich niż zwykle.
  • Leczenie raka piersi może wpłynąć na wygląd mamy. Mama może stracić włosy, bardzo schudnąć i zblednąć. Nie oznacza to, że leczenie nie działa albo że choroba postępuje. Po zakończeniu leczenia włosy odrosną i mama znów będzie wyglądać zdrowo.
  • Mama może wydawać się smutna, czasami może nawet płakać. Nie oznacza to, że jej choroba postępuje albo że niedługo umrze. Najlepiej pomóc jej rozmową – zapytać, dlaczego czuje się smutna.

Źródła

Poniższe strony i publikacje zawierają cenne wskazówki na temat tego, jak rozmawiać z dziećmi, których mama choruje na nowotwór piersi.

Jak dziecko może pomóc mamie poczuć się lepiej po operacji piersi

Jeśli mama przebywała w szpitalu, dziecko na pewno poczuje się szczęśliwe, że wreszcie jest w domu. Warto uprzedzić je, że mama nie od razu wróci do formy sprzed operacji. Może czuć się zmęczona albo smutna, może potrzebować więcej pomocy niż do tej pory. Oto, co można poradzić dziecku chcącemu pomóc mamie poczuć się lepiej.

Przytul mamę delikatnie i powiedz, jak bardzo ją kochasz. Jeśli leży w łóżku, usiądź obok niej i potrzymaj ją za rękę. Nie musisz nic mówić. Najważniejsze, żeby mama wiedziała, że jesteś blisko.

Pytania dzieci o raka piersi i jak na nie najlepiej odpowiedziećJeśli mama czuje się zmęczona, możesz razem z nią pooglądać telewizję albo poczytać. Twoje towarzystwo może sprawić, że szybciej poczuje się lepiej.

Opowiedz mamie o swoim dniu w szkole albo o tym, co się przydarzyło podczas zabawy z kolegami. Pewnie jest jej smutno, że tyle przegapiła, i poczuje się lepiej, jeśli będzie wiedziała, jak spędzasz czas.

Jeśli mama nie jest zbyt zmęczona, zaproponuj wspólne czytanie. Możecie też poprzeglądać razem stare rodzinne zdjęcia. Mama chce być częścią twojego życia, a czas spędzony we dwoje to doskonały sposób, by jej to umożliwić.

Daj mamie znać, że chcesz być dla niej oparciem. Zapytaj, czy w czymś jej nie pomóc. W dni, kiedy czuje się gorzej, może potrzebować pomocy w wypełnianiu domowych obowiązków. Nawet przyniesienie jej czegoś do picia albo posprzątanie swojego pokoju może stanowić dla niej wyrękę.

Przygotuj dla mamy drobny podarunek. Laurka, obrazek albo inny projekt plastyczny pokażą jej, jak bardzo ci na niej zależy. Mama może trzymać twój wyjątkowy prezent w pobliżu łóżka, aby ją pocieszał, gdy czuje się smutna.

Jak powiedzieć kolegom o chorobie mamy i odpowiadać na ich pytania 

Koledzy z przedszkola czy szkoły mogą zauważyć, że mama ich kolegi czy koleżanki jest chora, i zadawać pytania wprawiające dziecko w zakłopotanie, na które nie będzie chciało ono odpowiadać. Warto zapewnić dziecko, że do niego należy decyzja, czy chce rozmawiać z kolegami o chorobie mamy, i zauważyć, że bliscy przyjaciele zapewne będą chcieli mu pomóc i że dzięki rozmowie z nimi może poczuć się lepiej. 

Oto pytania, które koledzy mogą zadać dziecku, i odpowiedzi, których można udzielić:

Pytanie: Co się dzieje z twoją mamą?
Odpowiedź: Moja mama choruje na raka. Zabiegi, które mają ją wyleczyć, czasem sprawiają, że źle się czuje, ale staram się pomóc jej poczuć się lepiej.

Pytanie: Czy też jesteś chory/a?
Odpowiedź: Nie, ja nie choruję i poza mamą nikt w mojej rodzinie nie choruje. Rak nie jest chorobą, którą można się zarazić, tak jak katarem czy grypą. Mama nie zaraziła się nim od nikogo i nikt nie może zarazić się nim od niej. Ty też się nim od niej nie zarazisz, jeśli przyjdziesz do mnie do domu.

Pytanie: Możesz zapraszać kolegów do domu?
Odpowiedź: Czasem mama się źle czuje. Takie dni nie są najlepsze na przyprowadzanie kogoś do domu. Ale mama chce, żebym bawił/a się z kolegami, i wie, że lepiej się czuję, gdy mam ich wokół siebie. Więc możemy się bawić u mnie, u ciebie albo na dworze, tak jak do tej pory.

Pytanie: Czy twoja mama umrze?
Odpowiedź: To, że mama jest chora na raka, wcale nie znaczy, że zaraz umrze. Mama przechodzi leczenie, które ma sprawić, że pozbędzie się raka, wyzdrowieje i będzie jeszcze długo żyć.

Ważne informacje dla mam chorych na raka piersi

Jak rozmawiać z dziećmi i członkami rodziny

Twoje relacje z otoczeniem podczas walki z rakiem będą zależeć od stopnia zażyłości przed diagnozą. Czasem bliscy pomagają chorym na każdym kroku i na każdym etapie leczenia, czasem stosunki rodzinne są bardziej napięte i chore mogą się dzielić swoimi doświadczeniami tylko z wybranymi osobami. Wszystko zależy od ciebie – ty wiesz najlepiej, co jest dla ciebie najbardziej komfortowe.

To, co powiesz dzieciom, w jaki sposób będziesz mówić o raku, stanie się podstawą łączącej was relacji. Dzieci mogą obawiać się różnych rzeczy, ale często są ciekawskie i nie boją się zadawać kłopotliwych pytań, które dorosłemu nawet przez myśl by nie przeszły. Takie zachowanie pokazuje, że dzieci dostrzegają problem i próbują go zrozumieć. Jeśli straciłaś włosy, wyglądasz inaczej niż zwykle, zmizerniałaś albo ciągle źle się czujesz, nie zostanie to zignorowane – dzieci zainteresują się, dlaczego tak się dzieje. Dlatego warto wiedzieć, w jaki sposób większość dzieci postrzegają chorobę nowotworową, zwłaszcza gdy cierpi na nią rodzic, i w jaki sposób sobie z tym radzi. To, w jaki sposób dziecko rozumie chorobę i leczenie, często zależy od jego wieku. 

Małe dzieci, w wieku od 4 do 6 lat, rozumieją tylko to, co mogą zobaczyć, dotknąć, usłyszeć, czego mogą same doświadczyć. Mogą wskazać kroplówkę i zapytać: „Do czego to służy?” albo zapytać: „Czy twoje kuku boli tak jak moje?”. Dzieci w tym wieku wyrażają swoje uczucia bardzo konkretnie, np. pięciolatek może przynieść mamie plaster, kiedy zobaczy, że płacze po sesji chemioterapeutycznej. Jednocześnie to, że dzieci w tym wieku nie mówią, że się martwią, nie oznacza, że nie są emocjonalnie nieświadome. Ich stres często manifestuje się fizycznie, np. poprzez utratę apetytu, nocne moczenie, problemy z zasypianiem, koszmary, agresję wobec innych dzieci. Jeśli te problematyczne zachowania utrzymują się przez ponad dwa tygodnie, warto rozważyć konsultację z psychologiem dziecięcym.

Dzieci w wieku szkolnym, od 7 do 12 lat, potrafią zrozumieć doświadczenia, które nie były ich udziałem, oraz pojąć znaczenie różnych wydarzeń – jeśli np. mama często chodzi do szpitala, mogą podejrzewać, że jest poważnie chora. Dzieci w tym wieku są znacznie bardziej świadome społecznie i często nie chcą wyrażać swojego niepokoju, aby nie martwić rodziców. Warto regularnie sprawdzać, czy mają jakieś pytania, wątpliwości. To pokaże im, że rozmawianie o swoich zmartwieniach nie jest czymś niewłaściwym. Choć stres u dzieci w tym wieku może objawiać się w ten sam sposób, co u dzieci młodszych, najczęściej manifestuje się słabszymi wynikami w nauce.

W komunikacji z dzieckiem kieruj się jedną zasadą: rozmawiając na trudne tematy, odpowiadaj tylko na zadane pytania i nie zakładaj, że dziecko pyta o coś więcej. W ten sposób pozwolisz mu przyswoić informacje po trochu, co jest dla dziecka najłatwiejsze.

Nastolatkowie mogą zareagować na chorobę mamy w nieprzewidziany sposób. Dzieci w tym wieku pragną być niezależne i bardzo angażują się w życie towarzyskie, ale jednocześnie potrzebują bliskości rodziny i mogą czuć się w obowiązku być w domu. Są zdolne do empatii, dyskrecji i zrozumienia. Rozumieją więc znaczenie straty i potrafią o tym rozmawiać. Córki w okresie dorastania zaczynają również identyfikować się z matką i mogą być szczególnie przerażone możliwością jej utraty.

Dorosłe dzieci mogą stanowić inne wyzwania i stwarzać problemy emocjonalne. Jednak wiele dorosłych dzieci w naturalny sposób pomaga i okazuje miłość podczas choroby. Niemniej jednak dla córek radzenie sobie z chorobą matki może być wyjątkowo trudne, gdy uświadomią sobie, że diagnoza stawia je w obszarze ryzyka. W kontaktach z dorosłymi dziećmi należy postawić na szczerość. Warto dzielić się z nimi swoimi uczuciami i próbować wspólnie zdobyć więcej informacji na temat nowotworu piersi.